Cholesterol, is het je vriend of vijand?
Cholesterol is een stof waarover een twee fronten strijd bestaat. Het wordt veelal bestempeld als slecht en gevaarlijk.
Zo zou een hoge cholesterolwaarde slecht zijn voor de gezondheid en wordt ons decennialang als angst in gefluisterd over dit gevaarlijk stofje.
Zo zijn we al het vet uit ons eten gaan halen, bang geworden voor het eten van meer dan 1 ei per dag en zijn statines (cholesterolverlagers) een van de meest verkochte medicijnen op de wereld.
Maar is dit stofje dan wel zo slecht?
En als het zo slecht is waarom pleegt het lichaam dan een soort van zelfmoord door deze stof te verhogen?
In deze blog vertellen we je alles wat je moet weten over cholesterol en je cholesterolwaarde.
Wat is cholesterol?
Cholesterol is een stof die voornamelijk wordt gemaakt in de lever (80%) en komt maar voor een klein deel vanuit voeding (20%) (1).
Je leest het goed, het wordt voor het overgrote gedeelte (80%) door het lichaam zelf gemaakt, en komt dus maar voor een klein deel uit voeding.
En dit is zeer belangrijk om te weten, want dat betekent dus dat het lichaam, met een verhoogde cholesterol twee dingen wil doen.
Of het wilt zichzelf kapotmaken, of het verhoogt de cholesterol omdat cholesterol een stof is die ook bepaalde taken heeft in het lichaam die in het belang zijn van je gezondheid.
Welke van de twee denk jij?
Precies, je lichaam probeert hiermee iets op te lossen! Je cholesterol verlagen is dus in principe de brandweermannen die een brand aan het blussen zijn, de schuld geven van het stichten van de brand!
Je cholesterol verlagen
Een cholesterol verlagend dieet op basis van het vermijden van eten wat veel cholesterol bevat heeft geen zin.
Zoals je al gelezen hebt boven, komt de hoeveelheid cholesterol slechts voor 20% vanuit het eten.
Zo is het eten van meer dan 3 eieren per week een lange tijd iets geweest waar velen voor vreesden. Maar wat gebeurt er daadwerkelijk bij het eten van meer eten?
Onderzoek werd gedaan naar een groep die 3 eieren per dag moest eten.
De resultaten toonden dat deze 3 eieren per dag de cholesterolwaardes nauwelijks extra liet stijgen tegenover de controlegroep.
Sterker nog, zelfs een positief effect had op het ‘’goede cholesterol’’ (2).
Een verhoogde cholesterol heeft dan ook weinig te maken met de hoeveelheid cholesterol die je eet, maar met inwendige problemen die je lichaam probeert op te lossen met cholesterol.
Lees verder om erachter te komen.
Wat doet cholesterol?
Cholesterol heeft een hele slechte naam bij de meeste mensen, maar als we kijken naar de functies van cholesterol zien we dat het eigenlijk een enorm belangrijke stof is voor onze gezondheid en een goed functionerend lichaam.
Cholesterol is een belangrijke stof voor hormonen.
Hormonen zoals testosteron, cortisol, oestrogeen en ga zo maar door, deze hormonen worden aangemaakt uit cholesterol.
Cholesterol is een belangrijke stof voor de opbouw van weefsel.
Met name voor de celmembranen. Gezonde celmembranen zijn belangrijk, omdat hier alle informatiewisseling gebeurd.
Er zijn een aantal wetenschappers die dan ook beweren dat de celmembraan het meest belangrijk is van de cel. Nog belangrijker dan de celkern zelf!
Denk hierbij aan je spiercellen, zenuwcellen en hersencellen.
Dit is dan ook de reden dat veel mensen die cholesterolverlagers slikken last krijgen van spierpijn en spierafbraak.
Cholesterol is een belangrijke stof voor het produceren van gal.
Je lichaam heeft gal nodig om vetten goed te kunnen verteren.
Cholesterol is belangrijk voor de opname van vitamine D.
Vitamine d wordt aangemaakt door een reactie van zonlicht met cholesterol in de huid.
Cholesterol is belangrijk voor veel hersenfuncties
Cholesterol is belangrijk bij je geheugen en vele andere hersenfuncties. Vandaar dat tegenwoordig dan ook vaak omega 3 als smart supplement wordt geslikt. Omega 3 heeft namelijk een positief effect op cholesterol.
Het is ontstekingsremmend.
En dit is een hele belangrijke, verhoogde cholesterolwaardes komt namelijk vaak voor door verhoogde hoeveelheid ontstekingen (3). Hierover zo meer.
Zoals je aan het begin gelezen hebt wordt cholesterol dus gereguleerd door het lichaam zelf en komt vrijwel niet uit het eten.
Een disbalans in je cholesterolwaarde komt dus door iets anders, en dat is door het type eten.
Er zijn namelijk producten die ontstekingsremmend werken en producten die juist ontstekingen veroorzaken. Daarnaast zijn er nog vele verschillende leefstijl factoren die ook voor meer ontstekingen zorgen.
Een normale cholesterolwaarde
De hartstiching zegt het volgende over de normaal cholesterolwaardes:
- Lager dan 5,0 mmol/l is normaal
- Tussen 5,0 – 6,4 mmol/l is licht verhoogd
- Tussen 6,5 – 8,0 mmol/l is verhoogd
- Hoger dan 8,0 mmol/l is sterk verhoogd
Het gemiddelde in Nederland van mensen tussen de 30 en 70 jaar ligt op licht verhoogd (>5mmol/l).
Steeds meer mensen beginnen dan ook statines (cholesterolverlagers) voorgeschreven te krijgen om hun cholesterol weer te verlagen.
Dit omdat we een verhoogd cholesterol beschouwen als iets gevaarlijks, en we geven cholesterol de schuld van de velen hart/-en vaatziektes.
Maar is cholesterol wel de boosdoener? En is het slikken van deze cholesterolverlagers wel het juiste?
Het is namelijk zo, dat slechts 3% van alle mensen die de cholesterolverlagers slikken er echt baat bij hebben. Daartegenover hebben 23% van de gebruiker last van ernstige bijwerkingen.
De vraag die je je dus moet stellen: Is het slikken van cholesterolverlagers het waard?
Vooral als je meer kans hebt op ernstige bijwerkingen dan de voordelen.
Er zijn andere manieren om je gezondheid weer op de rails te krijgen. Wat je hiervoor kan doen dat gaan we je nu vertellen.
Cholesterol verlagend dieet
Een cholesterolverlagend dieet werkt alleen als je de dingen vermijdt die indirect je cholesterol verhogen en het niet bevatten. Zo zijn er een aantal factoren in ons eetpatroon die een verhoogde cholesterol veroorzaken. Dit zijn:
Het eten van veel suikers.
Onderzoek toont aan dat suikers de boosdoener nummer 1 is op het gebied van cholesterol.
Het plakt namelijk aan de cholesterol en kan zo artherosclerose (aderverkalking) veroorzaken. Daarnaast verhoogt het ook de LDL type B waardes. Suikers minderen is ook heel goed voor het verlagen van je BMI.
Het eten van veel granen.
Tegenwoordig zijn de meeste granen gemodificeerd waardoor ze een andere reactie in het lichaam creëren dan dat ze vroeger deden. Daarnaast bevatten ze vaak gluten die kleine ontstekingen veroorzaken.
Transvetzuren.
Transvetzuren kunnen niet/nauwelijks verwerkt worden door de energiefabriekjes van de cellen en verhogen zo de triglyceridenwaardes van je bloed. We hebben het wel over de chemische transvetzuren.
Roken
Het roken veroorzaakt ook veel ontstekingen in het lichaam.
Daarnaast heeft het tal van andere slechte gevolgen voor het lichaam maar dit is voor de meeste al bekend. Het is dus iets waar je beter mee kunt stoppen als je cholesterolwaardes uit balans zijn.
Zittende levensstijl.
Ook wel het moderne roken genoemd. Mensen zijn niet gemaakt om hele dagen te zitten. Veel zitten zorgt voor een minder goede doorbloeding.
Daarnaast veroorzaakt het ook nog eens klachten zoals onderrugpijn en een hoog cholesterol.
Probeer het zitten af te wisselen met wat lopen, zorg ervoor dat je genoeg beweegt iedere dag. We zijn namelijk niet gemaakt om te zitten!
Stress verhoogt cholesterol
Last but not least, stress zorgt voor verhoging van de cortisol wat weer vele ontstekingen en andere gezondheidsproblemen met zich meebrengt.
Stress is de oorzaak van 90 procent van de doktersbezoeken en is vaak de starter van vele ziektes. Door je bewust te zijn van wat stress met je doet kan je het zoveel mogelijk verminderen.
Het is heel belangrijk zo min mogelijk stress te hebben. Er bestaat ook gezonde stress. Dit is wanneer je bijvoorbeeld gaat sporten.
Te weinig omega 3
Wat je eerder gelezen hebt is dat de verhouding tussen omega 3 (ontstekingsremmend) en omega 6 (ontstekingsbevorderend) vaak niet goed. Vaak is er sprake van een verhouding van 1:10 tot 1:30, terwijl die 1:2 of 2:1 moet zijn.
Onderzoek toont aan dat slechts 500 mg aan een hoogwaardige omega 3 suppletie de totale cholesterol en triglyceriden kan verlagen en waarschijnlijk het HDL-cholesterol zal verhogen.
Cholesterol medicijnen
Wanneer je een verhoogde cholesterolwaarde hebt is het dus belangrijk om te begrijpen dat het hoogstwaarschijnlijk komt door een van bovengenoemde punten.
Het simpelweg nemen van cholesterol medicijnen zal alleen de symptomen bestrijden met alle bijwerkingen van dien.
Het is belangrijk om te begrijpen dat wanneer je last hiervan hebt je de oorzaak aan moet pakken.
Hoge cholesterol waardes zijn er dan vaak ook met een reden, met name een verhoogde hoeveelheid ontstekingen.
Wanneer je dit dan gaat bestrijden met cholesterol verlagers kan je dat vergelijken met brandweermannen die een brand blussen en hen daarbij de schuld geven van het aansteken van de brand!
Om je cholesterol (maar eigenlijk dus de ontstekingen) natuurlijk te verlagen moet je dus aan de slag met bovenstaande punten. Zoek het dus niet bij het eten van vetten. Vetten (ook verzadigde) zijn essentieel voor een goede gezondheid.
Denk maar aan hoeveel vetten er zitten in natuurlijk producten zoals kokos, noten en avocado’s.
Het is juist belangrijk om de chemische producten te laten staan. Deze hebben vaak meer te maken met chemie dan voeding.
Daarnaast is ook een hoge cholesterol een omstreden onderwerp. Zo zien we bijvoorbeeld enorm hoge cholesterol waardes bij de Eskimo’s, maar toch zijn deze zeer gezond…
Cholesterol is vet, dit kan niet oplossen in water, zoals je eerder gelezen hebt bij vitamines & mineralen. Om deze reden moet cholesterol getransporteerd worden door het lichaam.
Dit wordt gedaan door zogenoemde lipoproteines, die je kent als HDL en LDL. Deze lipoproteïnes zijn dus niet cholesterol zelf, wat vaak wordt gedacht.
LDL Cholesterol (de boosdoener).
Lang werd aangenomen dat alle LDL-cholesterol slecht is. Maar binnen LDL hebben we twee soorten, LDL type A, grote stukken LDL en type B, de kleine dichtheid LDL.
De type A LDL is echter nog steeds te groot om in de cellen van je aderen artherosclerose te vormen (4). Ongeveer 80 procent van al het LDL bestaat uit dit type A.
Type B daarentegen, drijft niet maar zinkt. Het mooie hieraan is dat dus dierlijke vetten inderdaad de LDL verhogen, maar dit is type A (5) en dus niet het type B!
De enige vetzuren die echt slecht zijn dat zijn de al eerder besproken transvetzuren omdat die niet volledig afgebroken kunnen worden door de mitochondriën en juist de koolhydraten zorgen voor verhoging van de slechte cholesterol (6).
Dit is dan ook weer een van de belangrijke redenen waaromalle calorieën niet hetzelfde zijn.
Het slechte cholesterol
LDL heeft dan ook een hele slechte naam gekregen en wordt bestempeld als het slechte cholesterol. of dit dan ook echt zo is daar zijn nog steeds veel discussies over. Maar wat je dus net hebt gelezen is dat er binnen LDL dus twee types zijn.
Daarnaast hebben ook de eerdergenoemde eskimo’s gemiddeld een enorm hoge cholesterol maar toch weinig hart- en vaatziekte. Heel vreemd…
Wat we dus niet willen is dat het LDL type b stijgt in ons bloed. Dit LDL type b cholesterol stijgt Bij:
- Laaggradige ontstekingen die komen door het eten van de verkeerde dingen of door stress
En ook bij hormonale tekorten zoals:
- Schildklierproblemen
- Tekort aan geslachtshormonen
Doordat deze problemen worden gecorreleerd aan de LDL-waardes wordt dan ook de aanname gemaakt dat dit dan ook de oorzaak is van de hart-en vaatziekten.
Uiteraard kan je deze aanname niet zomaar maken, want het kan natuurlijk ook komen door andere gezondheidsmarkers die vaak tegelijk voorkomen zoals:
- Een verhoogde bloedsuiker
- Verhoogde vetzuren waardes in het bloed
- Verhoogde ontstekingwaardes in het bloed
Helaas wordt dit niet gedaan, en krijgt het cholesterol de schuld van al deze problemen op basis van ongegronde redenen maar slechts aannames.
Cholesterol krijgt de schuld
Zelfs professoren, het voedingscentrum en andere autoriteiten blijven dan ook doorgaan op basis van deze aannames met het zeggen dat cholesterol de boosdoener is.
Je vraagt je dan natuurlijk af waarom dat zo is. Het probleem is, vaak weten ze het zelf al een lange tijd. Het grote probleem is, dat ze er enorm erg naast hebben gezeten en dit vaak niet toe durven te geven.
Zo is bekend in de medische wereld dat wanneer er een wetenschappelijk onderzoek met een bepaalde theorie is, die eerst gezien wordt als goed en later als niet goed, deze pas verdwijnt wanneer de onderzoeker zelf overlijdt.
Dit omdat vaak deze onderzoeker, ongeacht genoeg bewijs dat hij er naast zit, er alles aan zal doen om zijn theorie te verdedigen.
En daarnaast zit er bij deze bedrijven vaak ook een klein beetje aan commerciële belangen bij. Een heel klein beetje maar…
Conclusie over cholesterol
Er bestaan dus behoorlijk wat misverstanden over cholesterol. Cholesterol is dus eigenlijk wel een geweldig stofje als je leest welke functies het eigenlijk heeft.
Zo zijn er dus veel meer factoren die komen kijken dan je cholesterol. sterker nog, bij groeperingen die bijvoorbeeld het carnivorendieet volgen of de eskimo’s , is de cholesterol vaak torenhoog , maar zijn ze toch kerngezond.
De conclusie is dan ook, zorg ervoor dat je simpelweg gezond eet en de dingen vermindert die je cholesterol LDL type b verhogen.
Dan zal je als snel zien dat je cholesterol normaliseert en je weer gezond door het leven kan gaan. Daarnaast kan je met je arts bespreken of je kan minderen met statines, vooral wanneer je de voeding goed aanpakt in combinatie met training!
Bespreek dit wel eerst en stop niet zomaar!
Mocht je hulp nodig hebben bij het gezond krijgen van je bloedwaardes en om je weer kerngezond te voelen kan je vrijblijvend met ons contact opnemen.
Onze specialisten helpen je graag bij het bereiken van je doel!
Wetenschappelijke referenties:
- Jones et al., P. J. (1996). Dietary cholesterol feeding suppresses human cholesterol synthesis measured by deuterium incorporation and urinary mevalonic acid levels
.. Arterioscler Thromb Vasc Biol., 10, 1222–1228. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8857917 - Blesso, C. N., Andersen, C. J., Barona, J., Volek, J. S., & Fernandez, M. L. (2013). Whole egg consumption improves lipoprotein profiles and insulin sensitivity to a greater extent than yolk-free egg substitute in individuals with metabolic syndrome. Metabolism, 62(3), 400–410.
- Harman, N. L., Leeds, A. R., & Griffin, B. A. (2008). Increased dietary cholesterol does not increase plasma
low density lipoprotein when accompanied by an energy-restricted diet and weight loss. European Journal of Nutrition, 47(6), 287–293. - Lepp, S. U. S. A. N. (2011, 19 mei). Cholesterol Particle Size | Main Heart Clinic. Geraadpleegd van
- Dreon DM, Fernstrom HA, Campos H, et al. Change in dietary saturated fat intake is correlated with change in mass of large
low-density lipoprotein particles in men. Am J Clin Nutr. 1998 May; 67 (5): 828-36. - Siri PW, Krauss RM. Influence of dietary carbohydrate and fat on LDL and HDL particle distribution. Curr Atheroscler Rep. 2005 Nov;7 (6) 2343-54.
